Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam mới đây đã ra mắt hệ thống điện mặt trời sử dụng bộ biến tần đặc biệt có thể lưu trữ năng lượng trong thời gian dài. Bạn có thể giải thích ý nghĩa của sự kiện này?

Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), Thụy Điển đã đứng đầu trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới về chỉ số chuyển đổi năng lượng trong ba năm liên tiếp (2018-2020), và là quốc gia tiên phong trong việc chuyển đổi sang hệ thống năng lượng an toàn và bền vững. Với hơn 50% năng lượng được sử dụng trong nước là từ các nguồn tái tạo, Thụy Điển đang theo đuổi tham vọng trở thành quốc gia đầu tiên nói 'Không' với năng lượng hóa thạch như than đá và dầu hỏa và sử dụng 100% năng lượng từ các nguồn tái tạo vào năm 2040. Thông qua việc ra mắt hệ thống điện mặt trời tại Việt Nam, chúng tôi muốn chia sẻ một câu chuyện nhỏ về mục tiêu phát triển năng lượng của Thụy Điển nhằm khuyến khích mọi người nghĩ về tương lai, cũng như các cách thức và biện pháp để duy trì phát triển năng lượng bền vững và giảm thiểu bất lợi tác động đến môi trường và khí hậu. Chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng khả năng tiếp cận toàn cầu với năng lượng tái tạo, sạch và hiện đại sẽ đặt nền tảng để chúng ta đối phó với những thách thức mà thế giới đang phải đối mặt, bao gồm đói nghèo, an ninh lương thực, biến đổi khí hậu, nước sạch, sức khỏe và tăng trưởng kinh tế toàn diện. Chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo sẽ cho phép chúng ta giảm thiểu việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch và tăng cường an ninh năng lượng.

Xin ông chia sẻ với chúng tôi về tiến độ hợp tác năng lượng giữa Việt Nam và Thụy Điển đến nay?

"Thụy Điển đã có thời gian dài hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng. Trước đây, hợp tác chủ yếu tập trung vào lĩnh vực thủy điện. Ngày nay, hợp tác trong lĩnh vực này đã mở rộng, bao gồm cả những nỗ lực chung nhằm thúc đẩy phát triển năng lượng an toàn và bền vững. Trong thời gian gần đây, ngoài việc thúc đẩy hợp tác ở cấp chính phủ, chúng tôi đã phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức các hội thảo để tạo cơ hội hợp tác cho các tập đoàn và công ty năng lượng lớn của Thụy Điển. Hai bên tập trung thảo luận các biện pháp thúc đẩy hợp tác kỹ thuật, nâng cấp lưới điện, phát triển thị trường năng lượng tái tạo, vận động hỗ trợ tín dụng của các tổ chức tài chính Thụy Điển cho các dự án năng lượng.

Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển năng lượng tái tạo, không chỉ là điện gió. Là một quốc gia nhiệt đới, dư địa để phát triển điện mặt trời ở Việt Nam là rất lớn. Tuy nhiên, Việt Nam cần đầu tư nâng cấp hệ thống truyền tải và kết nối các nguồn năng lượng bền vững, an toàn này vào lưới điện quốc gia, đồng thời tích trữ năng lượng dư thừa từ mùa cao điểm sản xuất. Chính phủ nên khởi động các chương trình nhằm nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng năng lượng hiệu quả và khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng xanh, bền vững. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Liên minh châu Âu và các nước Bắc Âu trong các dự án phát triển năng lượng xanh và cung cấp cho Chính phủ Việt Nam tư vấn về chuyển đổi năng lượng nhằm giảm sự phụ thuộc của Việt Nam vào năng lượng tạo ra từ dầu mỏ và than đá, đồng thời tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo."

Ông nhìn nhận như thế nào về tác dụng của EVFTA đối với hợp tác kinh tế, thương mại và năng lượng giữa hai nước?

"Tôi tin rằng EVFTA sẽ mang lại cơ hội cho hai nước tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư. Quan hệ song phương Việt Nam - Thụy Điển đã hình thành và phát triển hơn 50 năm. Nhiều công ty, tập đoàn lớn của Thụy Điển đang hoạt động hiệu quả tại Việt Nam, chiếm được lòng tin của người Việt. Điều này sẽ khuyến khích các doanh nghiệp Thụy Điển khác đầu tư vào Việt Nam."

Chúng tôi kỳ vọng các công ty Thụy Điển vừa và nhỏ sẽ đến Việt Nam đầu tư và trở thành đối tác của các doanh nghiệp Việt Nam khi đại dịch Covid-19 được kiểm soát. Chúng tôi cũng kỳ vọng Việt Nam sẽ xuất khẩu nhiều hàng hóa hơn sang Thụy Điển. Thương mại song phương đã tăng trưởng trong những năm gần đây nhưng vẫn ở mức khiêm tốn. Chúng tôi tin rằng EVFTA sẽ giúp đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng này. Hợp tác trong lĩnh vực năng lượng chắc chắn sẽ được hưởng lợi từ thỏa thuận thương mại để đạt được tiến bộ mới dựa trên nền tảng vững chắc hiện có.